Truyện ngắn: NHẪN CƯỚI
In trên tạp chí Nhật Lệ tháng 03 / 2013
NGÔ DIỆU HẰNG
Chị hoang dã, lạ thường như chính cái tên
của chị - Móp. Chẳng hiểu sao bà Thia lại đặt cho chị cái tên đó, dù rằng chị
chẳng sứt mẻ chỗ nào. Sinh ra đã không biết mặt cha, chỉ biết mình là con thứ
ba của Thia thịt lợn. Hai năm sau đó, mẹ chị lấy dượng sinh thêm cô út. Trong
đám chị em gái cũng bán thịt lợn, cái tên của chị là kỳ quặc nhất nhưng chị Móp
lại xinh đẹp hơn cả. Da trắng, môi hồng, càng lớn càng đẹp. Thanh niên trong
vùng khối kẻ mon men, nhòm ngó.
Chị chỉ thương anh Phùng, người bạn thời còn
mặc quần thủng lỗ, chiều chiều chạy xoắn tít thả diều bên bờ sông. Anh Phùng mồ
côi cha mẹ từ nhỏ, ở cùng bà ngoại trong một căn nhà lợp ngói cũ kỉ. Khi cha mẹ
đã không trở về sau cơn bão năm đó, rồi ngoại cũng vì thế mà lâm bệnh qua đời,
anh tự nhủ học hành cũng không cho anh bữa ăn no. Nghỉ học, anh làm thuê kiếm
sống, buông xuôi mọi thứ cho số phận. Chị Móp và anh yêu nhau từ bao giờ anh
cũng không có cơ hội để ngăn cản trái tim mình. Tất nhiên, gia đình chị cấm.
Chị bỏ đi rồi đến căn nhà nhỏ cuối thôn.
Họ lấy nhau không bạn bè, họ hàng, không
sính lễ, nhẫn cưới. Người làng vẫn còn nhớ cái ngày trời nắng chang chang hai người
đèo nhau tình tứ bằng xe đạp chạy ngang qua chợ, cả hai không giấu nổi hạnh
phúc phá ra cười giòn tan “tụi này là vợ chồng rồi…” Giấy hôn thú chị bỏ vào một
cái túi nilon khít lại cho vào hòm nhôm khóa trái. Cứ như thể chị muốn nói với tất
cả rằng họ là của nhau, không cần ai cho phép và sự thật họ đã là của nhau, mãi
mãi sẽ như thế.
Hình như ông trời ban cho chị sứ mệnh của
một nữ thánh, đó là yêu chồng và sinh con. Người ta vẫn gọi những đứa con của anh
chị là con trời.
Đứa thứ nhất chị sinh ngay trong bếp khi
đang nấu cơm trưa. Sinh được một tháng, chị bồng nó ra sông tắm. Bế đứa con nhỏ
xíu trên tay, chị buông mình xuống dòng nước êm ả. Vuốt nước sông lên đầu con,
quanh cổ con rồi chị để cho những giọt nước mân mê lấy da thịt thằng bé. Hai mẹ
con như thể đôi thiên nga từ trên trời bay xuống, mãi mê tắm gội trong bể nước bụi
trần.
Chị chẳng hề kiêng cự như mọi bà mẹ khác vẫn
làm, cứ thế bồng thằng bé dạo chơi khắp hẽm này ngõ khác. Rồi đứa thứ hai cũng
vậy, lần này chị sinh nó đúng vào giữa trưa, khi đang ăn cơm. Thấy chị sinh đẻ
dễ dàng, bà con ai cũng đến thăm hỏi. Vài người rỉa tai nhau, nhà cô Móp nghèo
tả tơi vậy lấy gì cho con ăn mà đẻ lắm thế? Có người lại xuýt xoa thèm thuồng,
nhà cô chả liệu gì thế mà hay, cho ra toàn cu là cu thích quá. Chị Móp cười
trong veo, em ấy à, chỉ đẻ toàn con trai thôi, không tin các chị chờ xem, em đẻ
thêm thằng cu nữa cho xem. Nói mà thật, chưa đầy ba năm sau, cái ngày Trời
định, chị bảo anh Phùng đưa đến trạm y tế cho mọi người chứng kiến tiếng khóc
oang oang của thằng cu nhà chị, để biết lời chị nói chẳng có sai. “Được rồi,
không đẻ nữa”, anh Phùng quát vợ rồi đặt luôn cho thằng út cái tên là Thôi.
Ba thằng con của anh chị, Nhất – Thế - Thôi,
lạ thay, giang nắng giang mưa, tắm sông từ khi mới một tháng tuổi nhưng không
đứa nào biết đến ốm đau, sổ mũi hay uống thuốc là gì. Đứa nào đứa nấy chắc nịt,
da ngăm ngăm giống cha. Có lẽ tại đều sinh vào ban trưa nên chúng có đôi mắt
long lanh, môi dày tím bậm, tóc mây đen nhánh như được dệt bởi những sợi nắng
cháy rực.
Hai cô chị và em gái đều sinh con gái, gia
cảnh lại khá nên bà ngoại thằng Thôi cũng mủi lòng thương các cháu. Dăm ba bữa
bà ngoại kêu cho thịt. Hôm khác, dì cả, dì hai nhắn cho tiền đóng học, dì út cho
quần áo mới. Được thể, chị Móp kê ngay một cái bàn phía cuối dãy hàng thịt.
Hàng của mẹ, hai chị và em gái ở quanh đó. Sáng đến chợ, chị khoan dọn bàn mà
đến giúp mẹ cạo cái chân giò. Xong việc đưa tay bợ cục thịt to về bán. Lần khác
lại qua hàng cô út, giúp em cạo tai heo, đuôi heo… Khách đông thì phụ chị cắt thịt.
Rồi tự trả công bằng một phần mà chị nghĩ chẳng thấm tháp với các cô chị giàu
có là mấy. Nhiều thì bán, phần nào ngon thì mang về. Thế là ngày nào nhà chị
cũng có thịt ăn.
Từ khi có cái nghề thịt lợn, cái nghề mà vốn
dĩ là số phận của chị, cuộc sống khá hơn. Ra ngoài, chẳng ai nghĩ chị thuộc vào
diện cần xóa đói giảm nghèo. Chị em trong làng vẫn kháo nhau, không ai theo kịp
“mốt” chị Móp. Tóc bối cao, tóc duỗi thả, xoăn lọn, nâu vàng, hạt dẻ đủ cả, hôm
nay kiểu này mai kiểu khác, trang sức cũng thay theo mùa. Quần áo, váy đầm thì
đã có của mấy cô chị và cô em. Cái tật tự nhiên đến tự tiện của chị đã có bẩm
sinh nên cứ đến lễ tiệc là sang nhà chị, nhà em gái mượn về mặc. Nhiều khi lấy
luôn đồ mới toanh làm mấy bà tức tưởi. Thế là chị em to tiếng bốp chát nhau
ngay giữa chợ. Ba bữa nửa tháng lại đứa xô, người cười, chị chị em em, rồi lại
cho thịt, lại mượn váy, lại rầy la.
Anh Phùng ngày càng đâm ra biếng nhác, ngày nào
có người kêu thì anh đi làm, ngày nào không ai kiếm thì lại nằm ì ra, hết ăn rồi
ngủ, chẳng chịu đi tìm việc. Thằng Nhất học xong lớp tám thì nghỉ học đi phụ
hồ, anh cũng mặc kệ. Anh Hoàng, bạn bè thân thiết của anh lúc bé có một cơ sở
kha khá, thấy bạn khó khăn nên muốn giúp. Hoàng gợi ý cho anh đi học lái xe rồi
về lái giúp anh ấy nhưng anh không chịu. Anh vẫn quen cái kiểu đi làm công cho
người ta, nắng làm mưa ở nhà ngủ, tiền công nhận theo ngày như thế.
Thấy vợ chồng anh sống khá nhàn nhã, nhiều người
vẫn hay ghen ghét, hoài nghi.
Ở chợ có bà hàng buôn mất cắp. Bà ta nói gần
nói xa như đâm như thọc vào họng chị Móp. Vốn dĩ ít quan tâm lời khen chê nhưng
đã đụng tới chị là chị chớ có tha. Chém phặp cái dao xuống bàn, chị ré lên như
tát nước vào mặt bà thím môi mỏng kia. Biết là không có bằng chứng nên bà ta
xuống giọng. Nhưng trước đó vẫn rướn cổ, uốn thêm vài lần môi:
-
Sức dài vai rộng,
khỏe như trâu, đẻ như lợn, trang sức đeo đầy người, suốt ngày đợi trợ cấp hộ
nghèo, hết tiền thì…
-
Thì gì? Thì gì? Nói xem
nào bà kia. Cái tiếng hộ nghèo ấy chẳng qua tôi muốn con tôi được hỗ trợ đi
học. Vậy là sai hở? Còn con cái là của Trời cho, khối người muốn chẳng đẻ được
kia kìa… - Chị chống nạnh, hách cằm, bà thím môi mỏng im bặt, cúi xuống xếp
hàng, cặp môi cong lớn vẫn giật giật trông bề còn ức lắm.
Lần khác, hai cha con nhà nọ đến bắt đền chị
con gà, bảo rằng có người nhìn thấy chị đâm phải gà ông ta rồi xách cổ mang về.
Chị không truy xét, chỉ dứt khoát một câu “tôi không làm cái việc xấu hổ đó, có
lấy thì tôi lấy của mẹ, của chị em tôi, không bao giờ lấy của thiên hạ…” Hai
người kia vẫn khăng khăng đổ oan cho chị. Phẫn quá, hai tay túm lấy áo, chị kéo
cha con nhà kia tống xuống ruộng. Cái sự khỏe của chị Móp và ba thằng quý tử
nhà chị thì khỏi phải bàn. Lớp một, thằng Thôi đã đánh bại một anh lớp năm. Lần
đó, chị phạt nó đứng nhón một chân cả buổi tối. Chị nói với thằng Thế, thằng
Thôi:
-
Anh Nhất vì hoàn
cảnh mà nghỉ học, anh đi làm rồi dần dần học cái nghề. Hai đứa mày lo học hành cho
mẹ.
-
Nhưng lũ đó toàn
nói nhà mình nghèo và … - Thằng Thế chen vào.
-
Nghèo thì xấu à?
Nghèo thì càng phải học để sau này thoát nghèo, đừng để người ta khinh mình
nữa.
-
Dạ, sau này con
sẽ làm kỹ sư nuôi lợn cho mẹ bán. – Thằng Thế reo lên.
-
…Còn con, con sẽ
là bác sĩ chữa bệnh cho lợn mẹ nhỉ?
Chị cười, lũ trẻ cũng cười. Tiếng cười giòn
tan vỡ ra như ngàn mảnh pha lê đẹp óng ánh chấp chới trong ánh mắt đen láy,
trong trẻo của lũ trẻ.
Mọi người vẫn nghĩ chị Móp là người vô tư
lự, hời hợt nhất. Nhưng lâu dần người ta cũng nhìn chị với ánh mắt khác. Nhiều
lần đi chợ, đi công chuyện vội vã, nhưng hễ thấy có người xin đi nhờ xe, người
gặp khó khăn trên đường chị đều quay lại giúp. Thấy ai gây gỗ, bắt nạt người
hiền lành chị chạy đến bênh vực ngay. Dạo đó, chị chở một thùng thịt to, kẹp
thêm thằng Thôi, thằng Nhất, đang phóng xe ò ò trên đường. Đi được một đoạn chị
nhìn thấy có hai người bị tai nạn đang lồm cồm bò dậy, chân tay xây xát đầy máu.
Đám đông ùn ùn tới, chị cũng dừng xe. Khi người ta đang mải đứng chỉ trỏ băn
khoăn hai người này ở đâu, làm gì đi qua đây…, chị vụt ngay tới hét to “đỡ họ
đến đây tôi chở đi bệnh viện nhanh nhanh”. Chị đến tháo thùng thịt xuống dọn
chỗ cho hai người bị thương lên xe. Xe nổ chị còn kịp ngoái đầu lại dặn “dẫn
hai đứa nhỏ tới trường dùm tôi nghe…”
Cái thú ăn diện, thích ca hát của chị thành
ra nghiện. Nhưng chị Móp được tiếng xinh đẹp, khỏe mạnh, lại nhiệt tình. Chiếc xe
máy chị lấy của mẹ dùng, vẫn thường để chở hàng ra chợ bán, cũng là chiếc xe
cứu giúp không biết bao nhiêu người. Đến mùa gặt lúa, chị đi gặt cho nhà này
nhà kia. Ban đầu chị chỉ tính gặt giúp, nhưng xong mùa người ta mang thóc đến
cho chị. Thế là cũng có gạo ăn vài tháng. Cứ mỗi lần chị em phụ nữ trong làng
đi gặt chung, giờ nghỉ, tiếng hát chị Móp lại vang vang trên cánh đồng. Bà con
vỗ tay theo, thế là thành hội.
Có lẽ Trời cho chị nhiều cũng phải lấy đi
của chị cái gì đó.
Lần này chị quyết ra tay cải tạo lại mảnh
vườn để hoang lâu nay. Đang hăm hở bổ từng nhát cuốc sâu xuống đất thì bỗng
nhiên “BÙM…!!!” một cái, người chị văng ra, tĩnh dậy đã thấy mình đang nằm trong
phòng cấp cứu. Sau lần đó chị mất hai ngón tay trái. Mỗi lúc nhìn xuống hai ngón
tay bị cụt chị lại nhớ đến cái mặt méo xệch, khắc khổ của anh Phùng khi chị vừa
mở mắt. Cái mặt đó đã từng trắng bệch ra run rẩy khi mất đi người thân yêu. Giờ
nó lại bị biến dạng đi rồi sau đó làm anh choàng tĩnh.
Cả hai ngón tay và cái nhẫn cũng bay luôn
cùng mảnh bom nổ. Thằng Nhất nói để con đi tìm, chị bảo thôi. Chị nói:
-
Trời muốn lấy lại
hai ngón tay thì trả lại Trời. Còn cái nhẫn là đồ giả chả phải tiếc. Cả cái dây
vàng này và đôi tằm này đều là trang sức giả hết. – Nói rồi chị mân mê cái dây
chuyền trong cổ mắt lúng liếng cười.
Mấy ngày sau đó anh Phùng tìm đến nhà Hoàng.
Hai ba hôm liền đều không gặp. Hôm khác anh lại đến, xin Hoàng nhắc lại cái đề
nghị năm trước. Hoàng biết gia cảnh của bạn, gật đầu vỗ vai, hứa sẽ giúp đỡ tận
lực. Thế là anh Phùng vừa đi học lái xe vừa làm thêm công việc anh vẫn thường
làm.
Một chiều thứ bảy đầy nắng, anh trở về nhà
với tâm trạng hớn hở, tay xách một túi thức ăn to.
-
Hôm nay anh không
phải làm hở?
-
Em không nhớ hôm
nay là ngày gì sao?
Chị Móp nghĩ ngợi một lúc rồi mặt chị bừng
lên, nhớ ra cái ngày hai người đèo nhau từ ủy ban xã về, chị gói tờ giấy hôn
thú trong cái túi nilon cất vào hòm nhôm.
Chưa kịp khoe thì anh Phùng đã ngồi xuống
bên cạnh, nắm lấy bàn tay chỉ còn ba ngón của chị. Anh áp nó vào má mình. Cánh tay
chị ngượng nghịu, người chị đơ cứng. Anh rút từ trong túi quần một cái gói, tay
kia vẫn giữ bàn tay vợ. Anh từ từ mở ra, một chiếc nhẫn vàng. Không như thường
ngày, chị vẫn ngồi im, e ngại. Anh Phùng chậm rãi nói:
-
Xin lỗi em. Từ
ngày em về làm vợ, anh chưa sắm cho em được thứ gì, tiệc cưới không, mà nhẫn
cưới cũng chẳng có. Vậy mà em vẫn một lòng một dạ theo anh, phải đeo những thứ
hàng giả rẻ tiền để rồi người ta đặt điều nói xóc xỉa. Chiếc nhẫn này anh đã
đặt từ lâu nhưng vì chưa có đủ tiền, trên đó có khắc tên chúng ta.
-
Anh, em... – Chị
bối rối.
-
Bây giờ ngón tay
đeo nhẫn cũng không còn. Thôi để anh đeo nó vào tay kia cho em nhé!
Chị Móp chìa tay ra, ánh mắt chị ngập tràn
hạnh phúc. Anh Phùng đeo chiếc nhẫn cưới vào tay vợ, sau mười bốn năm.